Merhaba sevgili okuyucular :)
Bu yazımda sizlere bir
bilgisayarın en önemli parçası diyebileceğimiz işlemciden bahsedeceğim. Sizler
için araştırma yaptım ve bulduklarımı kendi bildiklerimle, bilgisayar donanımı
dersinde öğrendiklerimle, harmanlayıp sizlere sunmak istedim. Umarım işinize
yarar.
İşlemci bilgisayar birimlerinin
çalışmasını sağlayan ve bu birimler arasındaki veri akışını kontrol eden bir
donanım parçasıdır. Bilgisayar işleminin temel aritmetik, mantıksal ve giriş/çıkış
işlemlerini gerçekleştirir. İşlemci, bilgisayarın beyni gibidir. (Sizi bilmem
ama bu cümle benim karşıma kim bilir kaç kere çıktı :) ) Bilgisayarda yapılan tüm
işlemler, en kolay işlem bile, işlemcinin üzerinden geçmek zorundadır. Şu an bu
yazıları yazarken bile klavyeden bastığım her harfin ekranda görünmesini yine
işlemci sağlıyor. Tüm bu işlemler 1 saniyeden bile az bir zamanda gerçekleşir.
Merkezi işlem birimi
denildiğinde donup kalmayın sakın. Çünkü işlemci aynı zamanda merkezi işlem
birimi olarak da adlandırılıyor. Ama kısaca işlemci denilmektedir.
İlk işlemciler belli işlemleri
çoğu zaman da yalnızca tek bir işlemi gerçekleştirmek için üretilmiştir. Ama
1970’lerde mikroişlemcilerin üretilmesiyle işlemcinin kullanım alanı da
genişlemiştir. Örneğin otomobillerde,
cep telefonlarında da işlemci kullanılmaktadır.
Mikroişlemciler, yapısında
milyonlarca transistör bulundurmaktadır. Elektrik sinyalleri bu transistörler üzerinden
geçer. Bilgisayarın yaptığı toplama, çıkarma, çarpma ve bölme gibi işlemler bu sinyaller
vasıtasıyla gerçekleşir. Bu işlemleri yapan bölüme de ALU(Aritmetik Mantık
Birimi) denilmektedir. Ayrıca işlemci bu işlemleri en basit sayma sistemi olan ikilik
düzen yani 0 ve 1 sayılarını kullanarak yapar.
Tipik bir işlemci birçok bileşene
sahiptir. Birincisi temel aritmetik ve mantıksal işlemleri gerçekleştiren
Aritmetik Mantık Birimidir. İkincisi bilgisayarın çeşitli bileşenlerini yöneten
Denetim Birimidir. Denetim Birimi bellekten talimatları okur, yorumlar ve bu
talimatları bilgisayarın diğer parçalarını etkinleştirmek için sinyal
serilerine dönüştürür. Denetim Birimi gerekli hesaplamaları gerçekleştirmek
için Aritmetik Mantık Birimini çağırır. Üçüncüsü talimatların kopyalanabildiği
ve yeniden ele alınabildiği yüksek hızda bellek birimi olarak hizmet eden ön
bellektir.
İşlemcilerin hızı sürekli
artmaktadır. Bu hıza RAM’ler de yetişememeye başladığında buna çözüm olarak
1980’li yıllarda üretilen işlemcilere önbellek eklenmiştir. Önbellekler RAM’lerden
bile çok hızlı çalışan fakat maliyeti de çok fazla olan belleklerdir. Önbelleklerin
veri yazıp-okuma hızı çok yüksek olduğundan, işlemcide işlenecek veri önce bu
önbelleklere kaydedilir, ardından da işlemciye alınarak veri işlenir. Bu sayede
işlemcinin, veri okurken yavaşlamasının önüne geçilmiş olur.
L1-L2-L3 Önbellekleri: Aritmetik İşlem Birim (ALU) ‘ya yakınlığı,
hız ve maliyet açısından sıralaması; L1>L2>L3 şeklindedir. Yani en
gerekli veriler L1’de bulunur daha sonra sırasıyla L2 ve L3’te.
Eskiden işlemciler anakarta
sabitlenmiş olarak üretilmekteydi. İşlemci bozulduğunda anakartın
değiştirilmesi gerekiyordu. Bu nedenle işlemcinin anakarta takılıp sökülmesini
sağlayan işlemci yuvaları geliştirildi. Anakarta takılma şekillerine göre iki
tip işlemci vardır. Bunlar, soket işlemci ve slot işlemci.
Soket işlemci, kare şeklindedir. Alt
yüzeyinde çok sayıda pin bulunur. Anakarta bir mandal yardımıyla takılır.
Anakarttaki sokete uygun işlemci seçilmelidir. Slot işlemci ise dikdörtgen
şeklindedir. Anakarta diklemesine monte edilir. Korunması için dışında yan
yüzeylerine soğutucu takılan kılıf bulunur. Üretimi durdurulmuştur.
Bir işlemci çok ısınır ve bu
nedenle ısıyı emen veya fan şeklinde olan kendine özel bir soğutma sistemine
ihtiyacı vardır.
İşlemci Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
İlk önce “Neden almak istiyorsunuz?”
sorusunu sorarım ben size. Çünkü kullanıcı ihtiyacına en uygun işlemciyi
almalı. Sıradan işlemler için mi kullanacaksınız yoksa yüksek bir performans mı
bekliyorsunuz? Ve tabii ki ikinci sorum da “Ayırdığınız bütçe ne kadar?” sorusu
olmalı. Önce bunlara cevap verin sonra da kendinize en uygun işlemciyi seçin.
En yeni oyunları oynamak, yüksek
kalitedeki HD videoları izlemek istiyorsanız performansı da fiyatı da yüksek
bir işlemciye ihtiyacınız var demektir.
Piyasada 2 adet işlemci
bulunmaktadır: Intel ve AMD. Intel daha güçlü ve daha pahalı işlemcidir. Eğer
çok yüksek performans bekliyorsanız Intel’i tavsiye ederim. Standart bir
bilgisayar için, sadece internette gezinmek ve Office programlarını
kullanacaksanız güçlü bir soğutması bulunan düşük fiyata bir AMD de yeterlidir.
Bu arada eğer anakartınız sizde
mevcutsa ve sadece işlemci alacaksanız anakartınıza uygun bir işlemci
seçmelisiniz. Anakartınız Intel uyumluysa gidip AMD işlemci almayın. Sadece
uyumlu olmaları da yetmez sevgili okuyucularım, işlemcilerin modelleri de
farklı olduğundan farklı soket yapıları mevcuttur. Yani anakartınız işlemciyle
aynı soket yapısını da desteklemeli.
Çekirdek sayısı bir işlemcide
arayacağınız en önemli özelliklerden. Konu laptop veya masaüstü bilgisayarlar
olduğunda, tek çekirdekli işlemcilere rastlamanız artık güç. Artık çoğu işlemci
2, 4 veya 6 gibi çoklu çekirdeğe sahip.
Çekirdeğin tanımı: Her
işlemci çekirdeği, ayrı bir merkezi işlem birimidir. Örneğin çift çekirdekli
işlemci, tek çipli bir işlemci gibi görünür ancak içerisinde iki işlem birimi
vardır. Ek merkezi işlem birimleri, birden çok işi aynı anda
yapabilirler.
Yüksek çekirdekli işlemcilerin
sağladığı avantajlar daha hızlı bir işletim sistemi, programların daha hızlı
açılması ve çalışması, çekirdeğin bir tanesinin uygulamalara yönelmişken
diğerinde işletim sistemi altında çalışan antivirüs ve diğer günlük
kullandığımız programlara yönelmesi gibi avantajları var. Intel’in son çıkarttığı işlemciler olan
i serileri hızını yaptığınız uygulamalara göre ayarlayan turbo boost
teknolojisiyle donatılmıştır.
İşlemcinizin çok çekirdekli
olması tabii ki daha iyi bir performans sağlar. Tek çekirdekli işlemci
alırsanız tahmin edeceğiniz gibi hız konusunda da sorun yaşarsınız. Tek
çekirdekli işlemcide bütün işlemleri işlemci tek başına yapar bu nedenle birden
fazla işi üstüne yüklerseniz yavaş kalır. Bu nedenle çok çekirdekli işlemci
tercih edin. İş yükü çekirdekler arasında paylaşılır ve daha hızlı bir şekilde
yürütür.
Bunların yanında kullandığınız
işlemci kadar işlemcinin soğutucusu da çok önemlidir. İşlemciyle birlikte gelen
fan bir zaman sonra yetersiz kalabilir. Piyasada sonradan temin
edebileceğiniz fanlar sayesinde çok daha güçlü ve etkili soğutma sağlanabilir.
İpucu: Kasadan gelen gürültünün en büyük sebebi fanlardır. Bu
nedenle fan seçerken de dikkat edin. Küçük boyuttaki fanlar daha çok sayıda
döndüğü için daha çok gürültü çıkarır. Sessiz bir kasa için daha büyük fanlar
tercih etmelisiniz.
Tavsiyelerim:
Çok yüksek performansa
ihtiyacınız yoksa, amacınız sadece internette gezinmek, Office programları
kullanmak ise size Intel Core i3 veya Intel Core i5 serilerini tavsiye
edebilirim. Verdiğim adreslere lütfen bakın. Üstelik şu an indirimdeler.
Çok yüksek performans
istiyorsanız Intel Core i7 serisini öneririm. İki link vereceğim bütçenize göre
ayarlayın J
http://www.hepsiburada.com/intel-core-i7-4930k-3-4ghz-12mb-cache-lga2011-islemci-p-BD304323
(Biraz tuzlu ama özelliklerine bakın!!)
Düşük maliyet aynı zamanda
yüksek performans için de AMD’nin Phenom II x6 serisinden işlemci öneririm.
Örneğin http://urun.gittigidiyor.com/bilgisayar-tablet/amd-fx-series-x6-6300-3-5ghz-14mb-32nm-am3-isle-184358738
Okuduğunuz için teşekkürler.
Umarım bu bilgiler sizlere yararlı olmuştur. İyi akşamlar :)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder